بررسی جامع اقتصاد نیوزیلند
نیوزیلند، ارباب حلقهها
«درست مثل داستانهای معروف آقای فرودو، آنهایی که واقعا مهم بودند. داستانهایی که پر از خطر و تاریکی بودند طوریکه آدمی دوست نداشت آخرش را بداند چرا که نمیتوانست پایان خوبی داشته باشد. چطور دنیا میتواند پر از خوبی شود در حالی که در آن اینقدر اتفاقات بد میافتد؟!… ولی در نهایت این سایه، گذراست. حتی تاریکی هم باید بگذرد و جای خودش را به روز بدهد. وقتی که آفتاب طلوع کند درخشانتر خواهد تابید. اینها داستانهایی بودند که در ذهن بودند و معنا پیدا کردند. ولی آقای فرودو. حالا میفهمم که آدمهای توی قصهها میتوانستند تسلیم شوند ولی نشدند. چون به هدفشان ایمان داشتند…و ما به این ایمان داریم که در این دنیا خوبیهایی هست که ارزش جنگیدن دارند.» صحبت های طلایی گاندولف پشت دروازه آخر برای قوت قلب و جان فرودو.
و این چنین بود که صحبتهای گاندولف خاکستری قلب آقای فرودو را برای نبرد حلقه استوار ساخت و سرزمین میانه را نجات داد. حتی اگر اینها همه مربوط به دنیای داستانهای قرون بسیار دور هم باشد، باز هم برای مردمان عصر حاضر جذاب است. حالا زرنگ آن کسانی هستند که این جذابیت را تبدیل به جاذبهی گردشگری کنند!!! باورکردنی نیست! ولی نیوزیلند علاوه بر کیویهای پرنده و گوسفندهای تپلِ گوشتی، لوکیشن ارباب حلقهها را هم دارد و به یکی از جاذبههای توریستی جزایر دریای تاسمان تبدیلش کرده است.
نیوزیلند هم مثل کانادا و استرالیا زیر سلطهی ملکه الیزابت دوم است و فرماندار کلِ منتخبِ پارلمان ادارهاش میکند تا اقتدارِ دموکراسیِ مشروطه همچنان بر جهانیان نمایان باشد.
نیوزیلند یک کشور ثروتمند و صلح طلب در جنوب غربی اقیانوس آرام است. از همسایگان این کشور میتوان به استرالیا، جزایر تونگا ،فیجی و نیوکالدونیا اشاره کرد. مهمترین خصوصیاتش را میتوان در رفاه و توسعه جستجو کرد و شاخصههای آزادی و دموکراسی. از پیشرو بودن این کشور در حقوق زنان همین بس که نخستین کشور جهان است که اولین بار سکان هر سه قوهی ادارهی کشور در دستان زنان قرار گرفته است و جهانی زیباتر برای رویاپردازی فراهم آورده است. اگر به مدیریت زنان اعتماد دارید بهتر است به بالای برج آسمان اوکلند بروید و به نماد دنیای پس از کرونا سلام کنید، انگار تحول دنیا از همینجا شروع شده است.
چشم انداز
اقتصاد نیوزیلند یکی از پیشرفتهترین اقتصادهای جهان است که با تکیه بر کشاورزی، منابع طبیعی، بخش خدمات و گردشگری رشد کرده است. موقعیت جغرافیایی این کشور در منطقه اقیانوسیه به آن مزایایی در تجارت و صادرات به آسیا و اقیانوسیه داده است. در ادامه به بررسی جامع اقتصاد نیوزیلند از جنبههای تاریخی، وضعیت کنونی، چشمانداز آینده، اقتصاد کلان و خرد، شرکای تجاری و تحلیل کالاهای وارداتی و صادراتی پرداخته میشود.
بررسی اقتصادی
نیوزیلند یک اقتصاد بسیار کوچک است و ارزش تولید ناخالص داخلی در حدود 296 میلیارد دلار در سال 2019 ارزیابی شده است. در واقع از آنجایی که تعداد افراد ساکن در نیوزیلند کمتر از شهر نیویورک است، به همین دلیل سرانه تولید ناخالص داخلی این کشور با عدد 38993 در رتبههای بالاتر از استرالیا و برخی کشورهای اروپایی قرار میگیرد. زمانی نیوزیلند یکی از مقررات پذیرترین کشورها در سازمان همکاری اقتصادی و توسعه(OECD) بود، اما طی دو دهه گذشته این کشور به سمت اقتصادی بازتر، مدرنتر و با ثباتتر حرکت کرده است. با تصویب قانون مسئولیت مالی 1994، این کشور از جامعه کشاورزی به جامعهای تبدیل شده است که میخواهد با مهارتهای بالا، اشتغالزایی بالا و تولید با ارزش افزوده بالا به یک اقتصاد دانش بنیان پیشرو تبدیل شود. قانون مسئولیت مالی استانداردهای قانونی را تعیین میکند که دولت را به طور رسمی در قبال عملکرد مالی خود در برابر مردم مسئول میداند. همچنین این قانون چارچوبی برای سیاستهای اقتصاد کلان کشور تعیین میکند. در زیر پنج اصل ذکر شده در قانون مسئولیت مالی آورده شده است:
- بدهی باید به سطحی «محتاطانه» کاهش یابد. روش این کار دستیابی به مازاد بودجه عملیاتی هر ساله تا رسیدن به چنین سطحی میباشد.
- بدهی باید به سطح «محتاطانه» کاهش یابد، و دولت باید اطمینان حاصل کند که هزینه کمتر از درآمد است.
- برای محافظت در برابر حوادث ناگوار آینده باید به سطح کافی از ارزش خالص تاج دست یافت و حفظ شود.
- سیاستهای منطقی مالیات باید دنبال شود.
- خطرات مالی پیش روی دولت باید با تدبیر مدیریت شود.
نیوزیلند همچنین بخشهای تولیدی و خدماتی بسیار پیشرفتهای دارد که صنعت کشاورزی عمده صادرات این کشور را بر عهده دارد. اقتصاد به شدت تجارتمحور است، صادرات کالاها و خدمات تقریباً یک سوم تولید ناخالص داخلی را نشان میدهد. نیوزیلند به دلیل کوچک بودن اقتصاد و فعالیتهای تجاری قابل توجه، نسبت به عملکرد جهانی خصوصاً شرکای تجاری اصلی آسیا، استرالیا، چین، ایالات متحده و ژاپن بسیار حساس است.
استرالیا ، چین و ژاپن با هم 42٪ از فعالیت های تجاری نیوزیلند را تشکیل میدهند. همچنین نسبت به نوسانات نرخ ارز، به ویژه در برابر دلار استرالیا بسیار حساس است. لیست زیر مهمترین شرکای تجاری نیوزیلند است:
پیشینه تاریخی اقتصاد نیوزیلند
نیوزیلند از اواخر قرن نوزدهم به یکی از کشورهای پیشرو در کشاورزی و دامپروری تبدیل شد. دورههای تاریخی اقتصاد این کشور را می توان اینگونه شرح داد:
- قرن نوزدهم تا اوایل قرن بیستم: اقتصاد نیوزیلند بیشتر بر کشاورزی، به ویژه پرورش گوسفند و تولید پشم متمرکز بود. در این دوره، نیوزیلند محصولات کشاورزی خود را به بازارهای اروپا، به ویژه بریتانیا، صادر میکرد.
- پس از جنگ جهانی دوم: پس از جنگ، نیوزیلند همچنان بر صادرات محصولات کشاورزی تکیه داشت اما به تدریج دچار تغییرات اقتصادی شد و وارد دورهای از توسعه بخشهای صنعتی و خدمات شد.
- دهه ۱۹۸۰ و اصلاحات اقتصادی: در دهه ۱۹۸۰، نیوزیلند با مشکلات اقتصادی از جمله افزایش تورم و کسری تجاری روبرو بود. دولت اصلاحات اقتصادی گستردهای را در پیش گرفت و از یک اقتصاد حمایتی به سوی اقتصاد بازار آزاد حرکت کرد. این تغییرات موجب آزادسازی تجاری، خصوصیسازی و کاهش مداخله دولت شد و پایهگذار رشد اقتصادی پایدار شد.
وضعیت فعلی اقتصاد نیوزیلند
اقتصاد نیوزیلند با رشد پایدار، نرخ بیکاری پایین و بخشهای متنوع اقتصادی شناخته میشود:
- تولید ناخالص داخلی(GDP): تولید ناخالص داخلی نیوزیلند در حال رشد است و این کشور در زمینه درآمد سرانه، از جایگاه بالایی برخوردار است.
- بخشهای اقتصادی اصلی: کشاورزی و دامداری (به ویژه تولید لبنیات و گوشت)، گردشگری و خدمات مالی بخشهای کلیدی اقتصاد نیوزیلند هستند.
- بخش خدمات: حدود ۷۰ درصد اقتصاد نیوزیلند را بخش خدمات تشکیل میدهد که شامل گردشگری، بهداشت، آموزش و خدمات مالی است.
- کشاورزی و صادرات لبنیات: نیوزیلند بزرگترین صادرکننده لبنیات جهان است. شرکتهای بزرگی مانند فانتره”(Fonterra)” که در حوزه لبنیات فعالیت دارند، نقش عمدهای در اقتصاد کشور ایفا میکنند.
- وضعیت تورم و نرخ بهره: نیوزیلند دارای تورم کنترل شده است و بانک مرکزی نیوزیلند(RBNZ) از سیاستهای مناسب پولی برای تنظیم نرخ بهره و کنترل تورم استفاده میکند.
چشمانداز آینده اقتصاد نیوزیلند
چشمانداز آینده اقتصاد نیوزیلند به چندین عامل وابسته است که برخی از آنها عبارتند از:
- چالشها: وابستگی به صادرات کشاورزی و تغییرات اقلیمی که بر بخش کشاورزی اثر میگذارد، میتواند در آینده چالشهایی ایجاد کند. همچنین نیوزیلند به دلیل دوری جغرافیایی هزینههای حملونقل بالایی دارد.
- فرصتها: با رشد تقاضا برای محصولات سالم و ارگانیک، کشاورزی نیوزیلند میتواند به رشد خود ادامه دهد. همچنین، توسعه فناوری و نوآوری در کشاورزی و مدیریت منابع میتواند بهرهوری را افزایش دهد.
- تنوعبخشی به اقتصاد: دولت در تلاش است تا با تقویت سایر بخشها مانند فناوری، گردشگری پایدار و انرژیهای تجدیدپذیر، تنوعبخشی بیشتری در اقتصاد ایجاد کند.
- تأثیر تغییرات اقلیمی: با افزایش حساسیت جهانی به محیطزیست، نیوزیلند در حال برنامهریزی برای کاهش اثرات زیستمحیطی و افزایش سهم انرژیهای تجدیدپذیر در سبد انرژی خود است.
تحلیل اقتصاد کلان و اقتصاد خرد نیوزیلند
اقتصاد کلان
- رشد اقتصادی: رشد اقتصادی نیوزیلند با توجه به تقاضای جهانی برای محصولات کشاورزی و لبنی این کشور به طور پیوسته در حال افزایش است.
- بیکاری و اشتغال: نرخ بیکاری نیوزیلند نسبتاً پایین و در حد قابل قبولی است. سیاستهای جذب نیروی کار و مهاجرت نیروی متخصص نیز به این امر کمک میکند.
- نرخ بهره و تورم: بانک مرکزی نیوزیلند نرخ بهره را به گونهای مدیریت میکند که تورم در محدوده کنترلشده باقی بماند. این سیاستها به ثبات اقتصادی کمک میکند.
- سیاستهای مالی و تجاری: نیوزیلند دارای سیاستهای تجاری آزاد است که به رشد صادرات و جذب سرمایهگذاری خارجی کمک میکند.
اقتصاد خرد
- بهرهوری در کشاورزی: کشاورزی نیوزیلند به شدت صنعتی و مکانیزه شده است و از فناوریهای نوین برای افزایش بهرهوری استفاده میکند.
- بازار کار: اقتصاد نیوزیلند به نیروی کار متخصص نیاز دارد و دولت با سیاستهای جذب مهاجرین متخصص تلاش میکند این نیاز را برطرف کند.
- مصرف و خدمات: بخش خدمات در اقتصاد نیوزیلند سهم بالایی دارد و مصرفکنندگان عمدتاً خدماتی مانند گردشگری، بهداشت و آموزش را تقاضا میکنند.
شرکای تجاری نیوزیلند در واردات و صادرات
- شرکای صادراتی اصلی: چین، استرالیا، ایالات متحده و ژاپن و اتحادیه اروپا از مهمترین بازارهای صادراتی نیوزیلند هستند.
- شرکای وارداتی اصلی: استرالیا، چین، ایالات متحده و ژاپن و اتحادیه اروپا بزرگترین تأمینکنندگان نیازهای نیوزیلند محسوب میشوند.
کالاهای صادراتی و وارداتی نیوزیلند
صادرات
نیوزیلند دارای مزیت رقابتی در محصولات کشاورزی و دامداری است:
- لبنیات: مهمترین محصول صادراتی نیوزیلند شیر خشک، پنیر و محصولات لبنی دیگر است.
- گوشت: گوشت گوسفند، گوشت گاو و محصولات گوشتی دیگر از مهمترین صادرات این کشور هستند.
- میوه و سبزیجات: کیوی، سیب، و انگور از جمله محصولات کشاورزی صادراتی نیوزیلند به شمار میآیند.
- چوب و الوار: نیوزیلند به دلیل داشتن جنگلهای پهناور، یکی از صادرکنندگان عمده چوب و محصولات چوبی است.
- خدمات گردشگری و آموزش: گردشگری و آموزش بینالمللی نیز سهم قابل توجهی از صادرات خدمات این کشور را تشکیل میدهند.
واردات
نیوزیلند به دلیل موقعیت جغرافیایی دور از مراکز صنعتی بزرگ، بسیاری از نیازهای خود را وارد میکند:
- ماشینآلات و تجهیزات صنعتی: این دسته از واردات برای تقویت زیرساختهای صنعتی و کشاورزی اهمیت دارد.
- محصولات الکترونیکی و فناوری: نیوزیلند تجهیزات الکترونیکی و کامپیوتری را عمدتاً از کشورهای صنعتی وارد میکند.
- سوخت و مواد معدنی: به دلیل عدم تولید کافی سوخت فسیلی، نیاز به واردات سوخت و محصولات نفتی دارد.
- دارو و مواد شیمیایی: نیوزیلند بسیاری از داروها و مواد شیمیایی مورد نیاز خود را از کشورهای توسعهیافته وارد میکند.
- وسایل نقلیه و خودرو: نیوزیلند خودروهای خود را از کشورهای مختلف وارد میکند.
عوامل موثر بر اقتصاد نیوزیلند
- وابستگی به صادرات کشاورزی: نیوزیلند به شدت به صادرات کشاورزی و دامپروری وابسته است. کاهش تقاضای جهانی یا نوسانات قیمت میتواند بر اقتصاد این کشور تأثیر منفی بگذارد.
- رابطه اقتصادی با چین و استرالیا: چین و استرالیا بزرگترین شرکای تجاری نیوزیلند هستند و تغییرات در اقتصاد یا سیاستهای تجاری این کشورها به طور مستقیم بر نیوزیلند تأثیر دارد.
- تغییرات اقلیمی و محیط زیست: به دلیل وابستگی زیاد به کشاورزی، تغییرات اقلیمی و شرایط زیستمحیطی برای نیوزیلند چالشبرانگیز است. خشکسالی یا سیل میتواند به بخش کشاورزی آسیب بزند.
- جغرافیای دور از مراکز صنعتی: نیوزیلند به دلیل دوری از مراکز صنعتی بزرگ، هزینههای حملونقل بیشتری دارد که قیمت تمام شده کالاهای وارداتی را افزایش میدهد.
- گردشگری: نیوزیلند به عنوان یک مقصد گردشگری جهانی شناخته میشود و حوادثی مانند همهگیریها یا بحرانهای جهانی میتوانند تقاضا برای این بخش را کاهش دهند.
سکتورهای کلیدی اقتصاد نیوزیلند و شرکتهای مهم
اقتصاد نیوزیلند به چندین بخش کلیدی تقسیم میشود که در رشد اقتصادی این کشور نقش اساسی دارند. در زیر به برخی از مهمترین این بخشها و نمونههایی از شرکتهای برجسته در هر یک اشاره میکنم:
-
- کشاورزی و دامپروری
- نیوزیلند به خاطر تولیدات لبنی و محصولات کشاورزی شهرت دارد.
- شرکتهای نمونه:
- Fonterra: یکی از بزرگترین شرکتهای لبنی در جهان و صادرکننده عمده محصولات لبنی.
- Silver Fern Farms: شرکت بزرگ فرآوری و صادرات گوشت.
- گردشگری
- نیوزیلند با مناظر طبیعی زیبا و فرهنگ منحصر به فرد مائوری یکی از مقاصد جذاب گردشگری است.
- شرکتهای نمونه:
- Air New Zealand: شرکت هواپیمایی ملی نیوزیلند و تأمینکننده اصلی حملونقل گردشگران.
- Tourism Holdings Limited: شرکتی که در زمینه ارائه خدمات کرایه ونهای گردشگری و سفر فعالیت دارد.
- چوب و محصولات جنگلی
- بخش چوب و محصولات جنگلی به دلیل منابع جنگلی گسترده نیوزیلند رشد زیادی داشته است.
- شرکتهای نمونه:
- Pan Pac Forest Products: تولیدکننده محصولات چوبی و کاغذی.
- Carter Holt Harvey: یکی از بزرگترین شرکتهای تولید کاغذ و چوب در نیوزیلند.
- فناوری و نوآوری
- نیوزیلند در سالهای اخیر در زمینه فناوری رشد چشمگیری داشته و استارتآپهای نوآورانه زیادی در این کشور وجود دارند.
- شرکتهای نمونه:
- Xero: یکی از موفقترین استارتآپهای نیوزیلندی و ارائهدهنده نرمافزار حسابداری ابری.
- Fisher & Paykel Healthcare: تولیدکننده تجهیزات پزشکی و مراقبتی با تمرکز بر فناوریهای جدید.
- ساخت و ساز و املاک
- ساخت و ساز و توسعه املاک بهویژه در شهرهای بزرگ، از جمله اوکلند، بازار پررونقی دارد.
- شرکتهای نمونه:
- Fletcher Building: یکی از بزرگترین شرکتهای ساختوساز و زیرساخت در نیوزیلند.
- Ryman Healthcare: شرکت توسعهدهنده و مدیریتکننده واحدهای مسکونی و مراکز مراقبتی برای سالمندان.
- معادن و انرژی
- نیوزیلند دارای منابع گاز طبیعی، زغالسنگ و منابع تجدیدپذیر است که انرژی کشور را تأمین میکنند.
- شرکتهای نمونه:
- Genesis Energy: یکی از بزرگترین شرکتهای تولید انرژی برق در نیوزیلند.
- OceanaGold: شرکت معدنکاری که در زمینه استخراج طلا فعالیت دارد.
- بانکداری و خدمات مالی
- این بخش برای پشتیبانی از رشد اقتصادی و تجارت جهانی نیوزیلند حیاتی است.
- شرکتهای نمونه:
- ANZ Bank New Zealand: یکی از بزرگترین بانکهای نیوزیلند.
- KiwiBank: بانک دولتی نیوزیلند که خدمات مالی متنوعی ارائه میدهد.
این صنایع و شرکتها سهم بزرگی در توسعه اقتصاد نیوزیلند داشته و نقش مهمی در ایجاد فرصتهای شغلی و جذب سرمایهگذاری خارجی ایفا میکنند.
جمعبندی
اقتصاد نیوزیلند بر اساس کشاورزی و صادرات قوی است، اما برای تنوعبخشی و کاهش وابستگی به این بخش، به توسعه سایر بخشها مانند فناوری و خدمات نیز پرداخته است. این کشور با سرمایهگذاری در اقتصاد دانشبنیان و تقویت بخشهای نوآورانه، درصدد ایجاد رشد پایدار و کاهش آسیبپذیری در برابر چالشهای محیطی و تغییرات بازار جهانی است.