فشار سبز بانک‌های مرکزی با خروج فدرال رزرو با مانع مواجه می‌شود

تلاش‌های جهانی بانک‌های مرکزی برای مقابله با تغییرات آب و هوایی با تصمیم فدرال رزرو ایالات متحده برای خروج از شبکه‌ای که به نظارت بر ریسک‌های زیست‌محیطی در حوزه مالی اختصاص دارد، با چالش بزرگی روبرو شده است.

فدرال رزرو روز جمعه اعلام کرد که از شبکه جهانی برای سبز کردن سیستم مالی (NGFS) خارج خواهد شد، زیرا قلمرو این شبکه گسترش یافته و به مسائلی فراتر از اختیارات قانونی فدرال رزرو پرداخته است.این سازمان جهانی که در سال 2017 تأسیس شد، عمدتاً به تهیه گزارش‌هایی درباره سناریوهای اقلیمی می‌پردازد که ناظران از آن‌ها برای برآورد تأثیرات تغییرات آب و هوایی بر اقتصاد و بخش مالی استفاده می‌کنند.

خروج فدرال رزرو، به‌ویژه در شرایطی که بحث‌ها درباره تغییرات آب و هوایی در زمان ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ به شدت افزایش یافت، به‌عنوان نشانه‌ای از کاهش رویکرد مساعد سیاسی به محیط زیست تلقی شده است. گونترام ولف، استاد اقتصاد در مدرسه بروکسل Solvay، بیان کرد: “تأثیرات مالی ناشی از تغییرات آب و هوایی در حال افزایش است و مهم‌ترین بانک مرکزی در برابر تغییرات سیاسی تسلیم می‌شود.”

شبکه NGFS با تأکید بر ادامه فعالیت‌های خود، خاطرنشان کرد که فدرال رزرو هرگز بخشی از کمیته راهبری آن نبوده است. اکنون که فدرال رزرو، بزرگ‌ترین و با نفوذترین عضو از 143 عضو NGFS مستقر در پاریس، به این شبکه نمی‌پیوندد، بانک مرکزی اروپا به‌عنوان پیشرو در این زمینه باقی مانده است.

در زمان ریاست کریستین لاگارد، بانک مرکزی اروپا اقداماتی در راستای تغییرات آب و هوایی در سیاست‌های پولی خود صورت داده و به بررسی تأثیرات آن بر بانک‌های برتر منطقه یورو پرداخته است.هرچند این رویکرد فعال مورد انتقاد برخی سیاستمداران اروپایی و حتی یک بانک مرکزی قرار گرفته است، اما اکنون ممکن است با تصمیم فدرال رزرو برای خروج از NGFS، صداهای بدبینانه به جسارت بیفتند.

استانیسلاس جوردان از اندیشکده آزمایشگاه مالی پایدار اظهار داشت: “این خبر باید نیروهای سیاسی را برای حمایت از انتقال سبز در اروپا تحریک کند و در پی آن، سیاست‌های فعال‌تری مانند نرخ بهره سبز را ممکن کند.” این اقدامات می‌تواند به وام‌دهندگان تجاری که پروژه‌های زیست‌محیطی را تأمین مالی می‌کنند، کمک کند تا هزینه کمتری برای استقراض از بانک مرکزی اروپا بپردازند.

علیرغم تلاش‌های بانک مرکزی اروپا، تأثیر این اقدامات بر هزینه‌های استقراض کم بوده است. یک مطالعه که توسط کارکنان این بانک انجام شده نشان می‌دهد که بین سال‌های 2018 تا 2022، شرکت‌های آلاینده‌تر منطقه یورو به‌طور متوسط فقط 14 واحد پایه (0.14 درصد) بیشتر از همتایان پاک خود برای وام پرداخت کرده‌اند.

مقاله‌ای که در سال 2023 به سفارش پارلمان اروپا منتشر شد، نشان می‌دهد که بانک مرکزی اروپا تنها نقش محدودی در مبارزه با تغییرات آب و هوایی دارد و حمایت از انتقال سبز ممکن است با وظیفه‌اش برای کنترل تورم در تضاد باشد.

با این حال، جیمز واکارو، رئیس شبکه وام‌دهی ایمن برای آب و هوا، بیان کرد که بانک مرکزی اروپا باید رهبری خود را در مسائل زیست‌محیطی ادامه دهد. او گفت: “هیچ دلیلی منطقی برای عقب‌نشینی این بانک وجود ندارد. مدیریت ریسک آب و هوایی برای اقتصاد اروپا و ثبات مالی حیاتی است.