واحد معاملاتی پیپ در فارکس چیست؟

واحد معاملاتی پیپ در فارکس چیست؟ احتمالاً اصطلاحات «پیپ[1]»، «پوینت[2]»، «پیپت[3]» و «لات[4]» را شنیده‌اید. اکنون می‌خواهیم این اصطلاحات را توضیح دهیم و نحوه محاسبه آنها را به شما نشان دهیم. در این بخش، قصد داریم اندکی از دانش ریاضی استفاده کنیم. حتماً وقت خود را صرف اطلاعات ارائه‌شده در این بخش کنید، زیرا مطالب مطرح‌شده برای همه معامله‌گران فارکس ضروری است. تا زمانی که مفاهیم ارزش پیپ و محاسبه سود و زیان را درست درک نکرده‌اید، اصلاً به معامله‌گری در فارکس فکر نکنید.

مفهوم پیپ

«پیپ» واحد اندازه‌گیری برای بیان تغییرات در ارزش یک جفت ارز است. به‌عنوان‌مثال، اگر جفت ارز EUR/USD از نرخ 1.1050 به 1.1051 تغییر کند، این افزایش ارزش 0.00001 دلاری یک پیپ است.

پیپ معمولاً آخرین رقم اعشاری مظنه قیمت جفت ارز است.

بیشتر جفت ارزها تا چهار رقم اعشار دارند، اما استثنائاتی مانند جفت ارز ین ژاپن وجود دارد که تنها دو رقم اعشار دارد. به‌عنوان‌مثال، برای جفت ارز EUR/USD، پیپ معادل 0.0001 است و برای جفت ارز USD/JPY، پیپ معادل 0.01 است.

پیپت چیست؟

کارگزارانی در بازار فارکس وجود دارند که جفت ارزها را فراتر از حد استاندارد «4 و 2» رقم اعشار نرخ‌گذاری می‌کنند و تا «5 و 3» رقم اعشار افزایش می‌یابد. این اعداد که به پیپ‌های کسری[5] موسوم هستند، «پوینت» یا «پیپت» خوانده می‌شوند.

اگر تا اینجای کار مفهوم «پیپ» برای معامله‌گر تازه‌وارد فارکس گیج‌کننده نیست، پس اجازه دهید بیشتر شما را گیج کنیم و به این نکته اشاره کنیم که «پوینت» یا «پیپت» یا همان «پیپ کسری» برابر با «یک‌دهم پیپ» است. به‌عنوان‌مثال، اگر نرخ جفت ارز GBP/USD از نرخ 1.30542 به 1.30543 تغییر کند، آن نوسان 0.00001 دلاری که افزوده شده معادل یک پیپت است.

در تصویر زیر، شکل ظاهری پیپت یا پیپ کسری در یک پلتفرم معاملاتی نشان داده شده است:

در پلتفرم‌های معاملاتی، رقمی که بیانگر یک‌دهم پیپ است، معمولاً در سمت راست دو رقم بزرگ‌تر ظاهر می‌شود.

برای کمک به شما در یادگیری نحوه خواندن پیپ، در تصویر زیر یک «نقشه راه» ترسیم کرده‌ایم.

نحوه محاسبه ارزش پیپ

ازآنجاکه هر جفت ارز، ارزش نسبی خاص خود را دارد، لازم است ارزش هر پیپ برای آن جفت ارز خاص محاسبه شود.

در مثال زیر، از مظنه‌ای (نرخی) تا 4 رقم اعشار استفاده می‌کنیم.

برای توضیح شفاف‌تر محاسبات، نرخ ارز را به‌صورت نسبت نشان می‌دهیم (به‌عنوان‌مثال، جفت ارز EUR/USD دارای نرخ ارز 1.2500 است و به‌صورت 1 یورو / 1.2500 دلار نوشته می‌شود).

مثال اول: USD/CAD = 1.0200

این نرخ به‌صورت 1 دلار آمریکا به 1.0200 دلار کانادا (یا 1 USD/1.0200 CAD) خوانده می‌شود.

(میزان تغییر ارزش در ارز متقابل یا مظنه[6]) × نسبت نرخ تبدیل ارز = ارزش پیپ (برحسب ارز پایه)

[.0001 CAD] x [1 USD/1.0200 CAD]

یا به‌صورت ساده‌تر می‌توان به‌صورت زیر بیان کرد:

[(.0001 CAD) / (1.0200 CAD)] x 1 USD = 0.00009804 USD(به ازای هر واحد معامله‌شده)

طبق این مثال، اگر ما 10000 واحد از جفت ارز USD/CAD را معامله کنیم، آنگاه یک پیپ تغییر در نرخ ارز تقریباً معادل 0.98 دلار تغییر در ارزش پوزیشن معاملاتی خواهد بود (10,000 واحد × 0.00009804 واحد دلار).

از واژه «تقریباً» استفاده می‌کنیم بدین دلیل که با تغییر نرخ ارز، ارزش هر پیپ نیز تغییر خواهد کرد.

مثال دوم: GBP/JPY = 123.00

در اینجا مثال دیگری آورده شده است که از جفت ارزی با ین ژاپن به‌عنوان ارز متقابل یا مظنه استفاده کرده‌ایم. توجه داشته باشید که این جفت ارز برای اندازه‌گیری تغییر یک پیپی در ارزش، تنها دو رقم اعشار دارد (بیشتر ارزهای دیگر دارای چهار رقم اعشار هستند). در این حالت، یک پیپ تغییر معادل 0.01 ین ژاپن خواهد بود.

(تغییر ارزش در ارز مظنه) × نسبت نرخ ارز = ارزش پیپ (به ازای ارز پایه)

[.01 JPY] x [1 GBP/123.00 JPY]

یا به بیان ساده‌تر:

[(.01 JPY) / (123.00 JPY)] x 1 GBP = 0.0000813 GBP

بنابراین، هنگام معامله 10000 واحد از جفت ارز GBP/JPY، ارزش هر پیپ تغییر در نرخ تقریباً معادل 0.813 پوند خواهد بود.

نحوه محاسبه ارزش پیپ برحسب ارز حساب معاملاتی موردنظر

سؤال پایانی که باید هنگام تعیین ارزش پیپ پوزیشن معاملاتی خود بپرسید این است: «ارزش پیپ برحسب ارز حساب معاملاتی من چقدر است؟» بالاخره، فارکس یک بازار جهانی است و همه معامله‌گران حساب خود را برحسب یک ارز واحد مشخص نمی‌کنند. به‌بیان‌دیگر، ارزش پیپ باید به ارز دیگری برگردانده شود که حساب فرد با آن معامله می‌شود.

احتمالاً این محاسبه از همه محاسبات ساده‌تر است؛ یعنی به‌سادگی می‌توانید «مقدار پیپ بدست آمده[7]» را با نرخ ارز حساب خود و ارز موردنظرتان ضرب یا تقسیم کنید.

چنانچه «مقدار پیپ بدست آمده» ارز برابر با همان ارز پایه در مظنه نرخ ارز باشد:

با استفاده از مثال جفت ارز GBP/JPY که در بالا اشاره شد، بیایید با استفاده از جفت ارز GBP/USD برحسب 1.5590 به‌عنوان نسبت نرخ تبدیل ارز، ارزش پیپ بدست آمده 0.813 پوندی را به ارزش پیپ دلاری تبدیل کنیم. چنانچه ارزی که به آن تبدیل می‌کنید، ارز متقابل (مظنه) نرخ ارز باشد، تمام‌کاری که باید انجام دهید این است که «ارزش پیپ بدست آمده» را بر نسبت نرخ تبدیل ارز مربوطه تقسیم کنید:

0.813 GBP (به ازای هر پیپ) / (1 GBP/1.5590 USD)

یا:

[(.813 GBP) / (1 GBP)] x (1.5590 USD) = 1.2674 USD (برای تغییر هر پیپ)

بنابراین، به ازای هر 0.01 تغییر پیپ در جفت ارز GBP/JPY، ارزش یک پوزیشن معاملاتی 10000 واحدی تقریباً 1.27 دلار تغییر می‌کند. اگر ارزی که به آن تبدیل می‌کنید، ارز پایۀ نسبت نرخ تبدیل ارز باشد، «ارزش پیپ تعیین‌شده» را در نسبت نرخ تبدیل ارز ضرب کنید. با استفاده از مثال جفت ارز USD/CAD اشاره‌شده در بالا، می‌خواهیم ارزش پیپ 0.98 دلاری را برحسب دلار نیوزلند محاسبه کنیم. در اینجا، 0.7900 را به‌منزله نسبت نرخ تبدیل ارز خود در نظر گرفته‌ایم:

0.98 USD (برای هر پیپ) X (1 NZD/.7900 USD)

یا:

[(0.98 USD) / (.7900 USD)] x (1 NZD) = 1.2405 NZD (برای تغییر هر پیپ)

مطابق مثال فوق، به ازای تغییر هر 0.0001 پیپ در جفت ارز USD/CAD، ارزش موقعیت معاملاتی 10000 واحدی شما تقریباً 1.24 دلار نیوزلند تغییر می‌کند. حتی اگر اکنون یک نابغه ریاضی (حداقل در مبحث محاسبه مقادیر پیپ) باشید، ممکن است از خود بپرسید که «آیا واقعاً لازم است همه این محاسبات را انجام دهم؟»

راستش را بخواهید، پاسخ این سؤال یک نه گنده است. تقریباً تمام کارگزاران فارکس همه این محاسبات را به‌طور خودکار برای شما انجام می‌دهند، اما شایسته است که بدانید آنها چگونه این محاسبات را انجام می‌دهند.

چنانچه کارگزار این محاسبات را انجام ندهد، نگران نباشید! می‌توانید از ماشین حساب ارزش پیپ[8] استفاده کنید!

در درس بعدی، به این موضوع خواهیم پرداخت که چگونه می‌توان این مقادیر به‌ظاهر ناچیز را جمع زد.

[1] Pips

[2] Points

[3] Pipettes: به کوچک‌ترین واحد نوسانات قیمت در بازار ارز گفته می‌شود که معمولاً چون خیلی ناچیز است استفاده از آن معمول نیست و از همان اصطلاح پیپ معامله گران استفاده می‌کنند. (م.)

[4] Lots

[5] FRACTIONAL PIPS

[6] counter currency

[7] found pip value

[8] Pip Value Calculator