مقدمه

دلار استرالیا (AUD) که به عنوان یکی از ارزهای مهم جهان شناخته می‌شود، نقش مهمی در بازارهای مالی بین‌المللی دارد. دلار استرالیا به خاطر ارتباط نزدیکی که با قیمت کالاها و اقتصادهای آسیایی دارد، به عنوان یکی از ارزهای کالا-محور و پرنوسان شناخته می‌شود. در ادامه به بررسی تاریخچه، ویژگی‌ها و نقش آن در بازارهای مالی می‌پردازیم.

دلار، پول رایج استرالیا

ارز مشخص شده در هفت منطقه از مناطق هشت گانه در استرالیا دلار می­باشد که با علامت $ و کد AUD نمایش داده شده است. در حال حاضر دلار استرالیا پنجمین ارز برای معامله در جهان به شمار می­رود و به دلایل فراوانی از جمله سیستم سیاسی پایدار و اقتصاد با ثبات و البته نرخ بهره­ی مناسب، دلار استرالیا امروزه از محبوبیت خاصی در بین معامله­گران بین­المللی برخوردار است.

نوع ارائه این ارز، مانند اکثر ارزهای دنیا بصورت اسکناس و سکه می­باشد و جالب است بدانید روی قسمت جلویی تمامی سکه­ها عکس ملکه الیزابت دوم به چشم می­خورد و جالبتر اینکه اولین اسکناس پلیمری دنیا توسط کشور استرالیا به ثبت رسیده است که رنگ­های آن به ترتیب ۵ دلاری صورتی، ۱۰دلاری آبی، ۲۰دلاری قرمز، ۵۰ دلاری زرد و ۱۰۰دلاری سبز تقسیم­بندی شده است.

آزی اصطلاحی‌ست عامیانه در میان انگلیسی‌زبانان که برای نامیدن شهروندان یا هر چیز منشأ گرفته از استرالیا به کار می رود، لذا در بازار فارکس هم گاهی به دلار استرالیا آزی گفته می­شود.

تاریخچه ارز رایج استرالیا

تأسیس AUD: دلار استرالیا در 14 فوریه 1966 به عنوان واحد پول رسمی استرالیا جایگزین پوند استرالیا شد. قبل از آن، استرالیا از سیستم پوند استفاده می‌کرد که ریشه در مستعمرات بریتانیا داشت.

واحد پول استرالیا تا سال ۱۹۱۰، پوند استرالیایی بود. در سال ۱۹6۶ نخست وزیر استرالیا خواستار تغییر نام ارز سلطنتی به نامی جدیدتر شد و بعد این درخواست رقابتی با همین نام در کشور استرالیا برای پیشنهاد بهترین نام برگزار شد. با شروع رقابت برای نامی جدید برای ارز سلطنتی پیشنهادات زیاد و در حین حال عجیبی به این دولت داده شد که بعد از تصمیم­گیری نام رویال بعنوان نام جدید ارز انتخاب شد.

چند صباحی بعد این تصمیم ملغی شد و دولت تصمیم گرفت دلار این کشور را رونمایی کند. بعد از آن دلار استرالیا بعنوان ارز رایج در این کشور جای پوند استرالیا را ربود.

حرکت به سمت نرخ ارز شناور: در سال 1983، دولت استرالیا تصمیم به تغییر سیاست‌های ارزی خود گرفت و سیستم نرخ ارز ثابت را رها کرد. با این اقدام، AUD به یک ارز با نرخ شناور تبدیل شد و ارزش آن به صورت مستقیم توسط عرضه و تقاضا در بازارهای ارز جهانی تعیین می‌شود. این تحول به دلار استرالیا اجازه داد تا به ارز مهم‌تری در بازارهای بین‌المللی تبدیل شود.

ویژگی‌های دلار استرالیا (AUD)

• ارز کالا-محور: اقتصاد استرالیا به شدت وابسته به صادرات مواد اولیه و کالاهای اساسی مانند آهن، زغال‌سنگ، و گاز طبیعی است. به همین دلیل، دلار استرالیا به عنوان یک ارز “کالا-محور” شناخته می‌شود. این به این معناست که ارزش AUD به شدت تحت تأثیر قیمت کالاهای جهانی قرار دارد. هرگاه قیمت کالاها (کامودیتی ها) افزایش یابد، معمولاً AUD نیز تقویت می‌شود و بالعکس.
• وابستگی به اقتصاد چین: استرالیا یکی از بزرگترین تأمین‌کنندگان مواد اولیه برای چین است. از این رو، رشد اقتصادی چین تأثیر مستقیمی بر ارزش دلار استرالیا دارد. هرگاه اقتصاد چین رونق داشته باشد و تقاضا برای کالاهای استرالیایی افزایش یابد، AUD نیز تقویت می‌شود.
• نرخ بهره بانک مرکزی استرالیا (RBA): یکی از عوامل مهمی که بر ارزش دلار استرالیا تأثیر می‌گذارد، نرخ بهره تعیین شده توسط بانک مرکزی استرالیا است. سیاست‌های پولی بانک مرکزی به ویژه در مورد نرخ بهره، می‌تواند باعث تقویت یا تضعیف AUD شود. افزایش نرخ بهره معمولاً به جذب سرمایه‌گذاران خارجی منجر شده و باعث افزایش ارزش ارز می‌شود.
• نوسان‌پذیری بالا: به دلیل وابستگی به قیمت کالاها و تعاملات گسترده با اقتصاد چین، دلار استرالیا یکی از ارزهای نوسان‌پذیر در بازارهای ارز(Forex) است، این نوسان‌پذیری فرصت‌های زیادی را برای معامله‌گران فارکس ایجاد می‌کند.
• پیشرو در معاملات آسیا-اقیانوسیه: با توجه به منطقه زمانی استرالیا، AUD نقش مهمی در بازار معاملات آسیا-اقیانوسیه دارد. به ویژه،AUD در ساعات معاملاتی این منطقه به شدت معامله می‌شود و به عنوان یک شاخص سلامت اقتصادی این منطقه تلقی می‌گردد.

نقش دلار استرالیا در بازارهای مالی

• ارز مورد علاقه معامله‌گران: دلار استرالیا به دلیل نوسان‌پذیری بالا و وابستگی به قیمت کالاها، یکی از ارزهای محبوب در میان معامله‌گران فارکس است. جفت‌ارز AUD/USD یکی از پرمعامله‌ترین جفت‌ارزها در جهان است.
• دارایی پرریسک: در دوران نوسانات جهانی، دلار استرالیا به عنوان یک دارایی پرریسک در نظر گرفته می‌شود. در زمان عدم اطمینان اقتصادی یا بحران‌های جهانی، معامله‌گران به سمت دارایی‌های امن مانند دلار آمریکا یا ین ژاپن حرکت می‌کنند و AUD ارزش خود را از دست می‌دهد. اما در دوره‌های رشد و اعتماد به اقتصاد جهانی، AUD تقویت می‌شود.
• تنوع جغرافیایی و اقتصاد قوی: استرالیا به دلیل موقعیت جغرافیایی خود به عنوان یک کشور بزرگ صادراتی و تأمین‌کننده کالاهای اساسی برای کشورهای آسیایی نقش حیاتی در تجارت جهانی دارد. این موضوع دلار استرالیا را به یک ارز جذاب برای سرمایه‌گذاران بین‌المللی تبدیل می‌کند.
• نقش در بازارهای نوظهور: با توجه به روابط تجاری قوی استرالیا با کشورهای نوظهور، به ویژه چین و هند، دلار استرالیا به عنوان شاخصی برای بررسی عملکرد اقتصادهای نوظهور شناخته می‌شود. هرگونه تغییر در رشد اقتصادی این کشورها می‌تواند به طور مستقیم بر ارزش AUD تأثیر بگذارد.

عوامل مؤثر بر ارزش دلار استرالیا

• تغییرات در قیمت کالاها: افزایش یا کاهش قیمت کالاهایی مانند سنگ‌آهن، طلا، و زغال‌سنگ به شدت بر ارزش دلار استرالیا تأثیرگذار است.
• اقتصاد جهانی و منطقه‌ای: اقتصاد جهانی به ویژه رشد اقتصادی چین و سایر کشورهای آسیایی تأثیر مستقیمی بر تقاضای کالاهای استرالیا و در نتیجه بر ارزش AUD دارد.
• سیاست‌های پولی داخلی: نرخ بهره تعیین‌شده توسط بانک مرکزی استرالیا یکی از عوامل کلیدی در جذب سرمایه‌گذاران خارجی است. نرخ بهره بالاتر معمولاً به افزایش تقاضا برای دلار استرالیا منجر می‌شود.
• بررسی کامودیتی محور بودن دلار استرالیا

دلار استرالیا رابطه بسیار زیادی(تقریباً 80٪) با قیمت کالاها و به طور خاص قیمت­های طلا و سنگ آهن دارد. این همبستگی از آنجا ناشی می­شود که استرالیا دومین تولیدکننده بزرگ طلا و بزرگترین تولیدکننده سنگ آهن در جهان است. بنابراین، قیمت سنگ آهن و طلا برای اقتصاد این کشور بسیار مهم است. با این وجود، مگر اینکه تحرک شدیدی در قیمت های طلا یا سنگ آهن ایجاد شود، به طور کلی زمان می برد تا AUDUSD با تغییرات قیمت کالاها سازگار شود. به طورکلی، اگر قیمت کالاها قوی باشد، ترس تورمی شروع می­شود و بانک رزرو استرالیا (RBA) تمایل به افزایش نرخ­ها برای مهار تورم دارد. با این حال، این یک موضوع حساس است، زیرا قیمت طلا در زمان عدم اطمینان اقتصادی یا سیاسی جهانی افزایش می­یابد. اگر بانک رزرو استرالیا (RBA) در آن شرایط نرخ را افزایش دهد، استرالیا را در برابر اثرات سرریز آسیب پذیرتر می­کند.

• بررسی اثرات تجارت انتقالی بر دلار استرالیا

استرالیا یکی از بالاترین نرخ بهره را در بین کشورهای پیشرفته دارد. دلار استرالیا با داشتن یک ارز نسبتاً نقدشونده، یکی از محبوب­ترین ارزهایی است که برای معاملات انتقالی استفاده می­شود. تجارت انتقالی شامل خرید یا قرض دادن ارز با نرخ بهره بالا و فروش یا قرض گرفتن ارز با نرخ بهره پایین است. محبوبیت تجارت انتقالی به رشد 57 درصدی دلار استرالیا در برابر دلار آمریکا بین سالهای 2001 و 2005 کمک کرده است. در حالی­که تجارت حمل و نقل در سال 2008 بسیار متحمل رنج شد، اما بین سال­های 2009 و 2011 به شدت بازگشت. وقتی سرمایه­گذاران کمترین بازده را ارائه می­دهند، سرمایه­گذاران به دنبال عملکرد بالا بودند. با این حال، معاملات انتقالی فقط تا زمانی که مزیت عملکرد واقعی باقی بماند، ادامه دارد. اگر بانک­های مرکزی جهانی نرخ بهره خود را افزایش دهند و اختلاف مثبت نرخ بهره بین استرالیا و سایر کشورها کاهش یابد، AUDUSD می­تواند از مهاجرت معامله گران انتقالی دچار دردسر شود.

• بررسی اثرات خشکسالی در استرالیا

از آنجاکه بیشتر صادرات استرالیا کالا است، تولید ناخالص داخلی این کشور نسبت به شرایط آب و هوایی شدید که ممکن است به فعالیت­های کشاورزی این کشور آسیب برساند بسیار حساس است. به عنوان مثال، سال 2002 برای استرالیا سال بسیار سختی بود، زیرا این کشور خشکسالی شدیدی را تجربه می­کرد. خشکسالی صدمات شدیدی به فعالیت­های کشاورزی استرالیا وارد نمود و شرایط خشک مانع از حرکت اقتصاد در طول قرن بیست و یکم شد. این مهم است زیرا 3٪ از تولید ناخالص داخلی کشور مربوط به کشاورزی است. بانک رزرو استرالیا (RBA) تخمین می­زند که “کاهش تولید محصولات کشاورزی می­تواند رشد تولید ناخالص داخلی را به میزان 1 درصد کاهش دهد.” گذشته از فعالیت­های صادراتی، خشکسالی بر سایر جنبه­های اقتصاد استرالیا نیز تأثیرات غیرمستقیم دارد. صنایعی که کشاورزی را تأمین و خدمات می­دهند، مانند بخش عمده­فروشی و حمل­ونقل، و همچنین عملیات خرده­فروشی در مناطق کشاورزی روستایی، ممکن است تحت تأثیر خشک­سالی قرار بگیرند. با این حال، توجه به این نکته نیز مهم است که اقتصاد استرالیا سابقه بهبودی شدید پس از خشکسالی را دارد. خشکسالی 1982-1983 ابتدا کم شد و سپس متعاقباً حدود 1% به 1.5% در رشد تولید ناخالص داخلی افزود.

سالهای 1991-1994 خشکسالی تولید ناخالص داخلی را در حدود یگ دوم تا سه چهارم رصد در 1991-1992 کاهش داد، اما 1994–1995 ، بهبود تولید تا سه چهارم درصد از تولید ناخالص داخلی افزایش یافت.

• بررسی اختلاف نرخ بهره در استرالیا

اختلافات نرخ بهره بین نرخ های نقدی استرالیا و بازده نرخ بهره کوتاه مدت سایر کشورهای صنعتی نیز باید توسط بازرگانان دلار استرالیا از نزدیک مشاهده شود. این تفاوت ها می­تواند شاخص های خوبی برای گردش پول بالقوه باشد زیرا نشان می دهد که دارایی های با درآمد کوتاه مدت استرالیا با سود ثابت نسبت به دارایی های کوتاه مدت خارجی با درآمد ثابت استرالیا ، یا بالعکس چقدر بازدهی دارد.

این اختلاف نشانه­هایی از معاملات بالقوه ارزی را در اختیار معامله­گران قرار می­دهد، زیرا سرمایه­گذاران همیشه به دنبال دارایی­هایی هستند که بیشترین بازده را داشته باشند. این امر به ویژه برای امعامله­گران انتقالی که براساس اختلاف نرخ بهره مثبت بین دارایی­های با درآمد ثابت جهانی وارد و خارج می­شوند از اهمیت برخوردار است.

جمعبندی

دلار استرالیا به عنوان یک ارز مهم و کالا-محور در بازارهای مالی جهانی شناخته می‌شود و به شدت تحت تأثیر قیمت کالاها و وضعیت اقتصادی چین قرار دارد. این ارز به دلیل نوسانات زیاد و ارتباط نزدیکی که با اقتصادهای آسیایی و بازارهای کالا دارد، فرصتی جذاب برای معامله‌گران و سرمایه‌گذاران بین‌المللی فراهم می‌کند.