استرالیا، سرزمین کانگورو و کوالا

تا پیش از آن روز نمی­دانستیم استرالیا کجای نقشه­ی جغرافیاست؛ اما آن روزِ پرتلاطم و عجیب، انگار استرالیا، یک جزیره­ی غول­پیکر در دورترین جای زمین، مرکز همه­ی دنیا شده بود و کل کهکشان­ راه شیری دور ورزشگاه ملبورن کریکت گراند (MCG) می­گشت. جهنم سبزی که اهریمن برای سوزاندن تمام رویاهای یک ملت محیا کرده بود و قلب­هایی که برای 11 پسر می­تپید… آن روز لشکر بچه­خوشگل­های سرزمینِ کانگوروها، توپخانه را به سمت دروازه­ی ما نشانه رفته بودند و ما ناامیدانه از راهی دور به لبخند شیطان و موهای کیول و آدامس عابدزاده خیره مانده بودیم و دعا دعا می­کردیم تا شاید معجزه­ای در کار باشد و مددهای غیبی به داد بچه­ها برسد. بعد از خوردن دو گل، جنگ ناامیدانه ادامه داشت و هیچ­کس فکرش را نمی­کرد که خداوند گوش به دعاهای ملتی ناامید دهد و زشت­ترین فرشته­ی نجاتش را در قالب «پیتر هور» به دل آتش بفرستد تا تور دروازه­ی ما را بشکافد و ناگهان ورق برگردد. دو موقعیت دو گل و سلام جام جهانی… خیابانی فریاد می­زند باز هم روی زمین… غزال تیزپای فوتبال ما… دوربین روی مارک بوسنیچ زوم می­کند که مات و مبهوت روی زمین نشسته… باز هم روی زمین… زمینی که خاکش برای یک ملت ارزش است و حالا تیم ملی­شان هم زمین­گیر می­شود… حالا دیگر ما مطمئنیم که استرالیا سرزمین شانس و اقبال است و ممکن است بلیط بخت­آزمایی ما را در آنجا نهفته باشند… حالا این کشور افسانه ای را خوب می­شناسیم. سرزمین کانگورو و کوالا. بزرگترین صادرکننده­ی سنگ آهن و زغال سنگ. سرزمین گوسفندهای پشمالو. کوچکترین قاره­ی جهان که مایملک جاویدانِ خانواده­ی سلطنتی انگلستان در میان جنوبی­ترین اقیانوس­های دنیاست.

سرزمین استرالیا، ناب و دست نخورده، با فصل­هایی وارونه. سرزمینی که گویا آخرین بازماندگانِ عصریخبندان در آنجا پناهندگی گرفته­اند. اگرچه بی­شک هیولای تاسمانی و تیغ شیطان و عنکبوت پرنده‌خوار به اندازه­ی کوالا و کانگورو دوست­داشتنی به نظر نمی­رسند ولی این بیغوله را به بهشت جانورشناسان جهان بدل کرده­اند.

در سال­های کودکی وقتی که خانواده دکتر ارنست و لوسی­می، مهاجرانِ سرزمینِ کانگوروها شدند باید می­فهمیدیم که استرالیا از همان زمان­ها یکی از مقاصد مهم مهاجرتی دنیا بوده و بازار کار پویا و وضع اقتصادی عالی و رفاه رویایی بسیاری را ترغیب به ترک دیار و زدن به دل «اقیانوس» برای رسیدن به اقیانوسیه می­کرده است. گاهی بعضی می­رسیدند و به رویاهایشان جامه­ی عمل می­پوشاندند، گاهی برخی در دل اقیانوس غرق می­شدند و غذای کوسه­ها و نهنگ­ها می­شدند، گاهی هم برخی از آرواره­های کوسه­ها نجات می­یافتند و گرفتار گارد سلطنتی می­شدند.. اما بی­شک در دسته­ی آخر فقط یک نفر شانس و استعداد بوچانی شدن را داشت…

اقتصاد استرالیا

استرالیا دوازدهمین کشور بزرگ جهان است که تولید ناخالص داخلی آن تقریباً 1.5 تریلیون دلار آمریکا است. در آسیا، این کشور به عنوان سومین اقتصاد بزرگ منطقه قرار دارد.

به طور نسبی، اقتصاد استرالیا بسیار کوچک است، چراکه بر مبنای تولید ناخالص داخلی، فقط یک دهم اقتصاد ایالات متحده و کمتر از یک پنجم چین است. با این حال در محاسبه به طور سرانه (به ازای هر فرد)، استرالیا همراه با بسیاری از کشورهای صنعتی اروپای غربی در بالای لیست رتبه­بندی می­شود.

استرالیا دارای یک اقتصاد خدمات­گرا است که نزدیک به 70٪ از تولید ناخالص داخلی آن از صنایعی مانند دارایی، املاک و خدمات تجاری حاصل می­شود. با این حال، این کشور با تسلط ساخت و تولیدش بر فعالیت­های صادراتی کشور، دچار کسری تجاری است.

صادرات مواد معدنی روستایی بیش از 60٪ از کل صادرات تولیدی و 12٪ از تولید ناخالص داخلی را تشکیل می­دهد.

بنابراین اقتصاد نسبت به تغییر قیمت کالاها بسیار حساس است.

به عنوان کشوری که به شدت به صادرات وابسته است، سرعت رشد بزرگترین شرکای تجاری استرالیا بسیار مهم است زیرا رکود یا رشد سریع در خارج از کشور می­تواند بر واردات و تقاضای صادرات تأثیر بگذارد.

در اینجا تجزیه و تحلیل مهمترین شرکای تجاری استرالیا آورده شده است:

بزرگترین بازارهای صادراتی:

1. چین
2. ژاپن
3. کره جنوبی
4. ایالات متحده
5. نیوزیلند

بزرگترین منابع واردات:

1. چین
2. ایالات متحده
3. ژاپن
4. سنگاپور
5. آلمان

همانطور که می­بینید، شریک تجاری شماره یک استرالیا چین است. در واقع، تقاضای چین نشان­دهنده یک سوم فعالیت تجاری این کشور است. از نظر محصولات، چینی­ها واردکننده عمده سنگ آهن، ذغال سنگ، گاز طبیعی و طلای استرالیا هستند.

آسیاپک^[1] برای استرالیا از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است، زیرا بیش از 70 درصد صادرات آن برای کشورهای این منطقه انجام می­شود. این امر باعث می­شود اقتصاد استرالیا نسبت به عملکرد کشورهای منطقه آسیا و اقیانوسیه بسیار حساس باشد.

حتی یک عطسه ی کوچک در اقتصاد چین نه تنها از نظر فعالیت­های صادراتی استرالیا، بلکه همچنین بر فعالیت بازار مسکن در استرالیا نیز می­تواند تأثیر بسزایی داشته باشد.

در عین حال، رشد در چین برای اقتصاد استرالیا بسیار مثبت است. در طول سال­های بحران مالی جهانی، صادرات به چین باعث شد تا استرالیا در پناه چین از یک رُکود بزرگ نجات پیدا کند.

روابط اقتصادی-تجاری چین و استرالیا آن­قدر زیاد و شایع است که واژه­ای جدید برایش ابداع شده است و به آن Sino-Australian relations می­گویند.

چین، اخیراً اقداماتی را برای تولید از منابع خود انجام داده است و اگر این روند ادامه یابد، می­تواند چشم انداز اقتصاد استرالیا را به طرز چشمگیری تغییر دهد.

پیشینه تاریخی اقتصاد استرالیا

اقتصاد استرالیا در طول تاریخ خود از اقتصاد مبتنی بر کشاورزی و معدن به یکی از اقتصادهای پیشرفته و مبتنی بر خدمات تبدیل شده است:

• دوران استعمار: در ابتدا، اقتصاد استرالیا بر کشاورزی و دامداری متمرکز بود و محصولات عمده شامل گندم و پشم می‌شد.
• قرن بیستم: در این دوره، استرالیا شاهد صنعتی‌سازی و توسعه بخش معدن بود. کشف معادن طلا و زغال‌سنگ در قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم باعث توسعه سریع این بخش شد.
• دوران پس از جنگ جهانی دوم: استرالیا سیاست‌های اصلاحاتی را برای جذب نیروی کار و سرمایه‌گذاری بین‌المللی اتخاذ کرد. این دوران شاهد رشد بخش خدمات و ورود به اقتصاد جهانی بود.
• دهه‌های اخیر: استرالیا به تدریج بخش‌هایی مانند خدمات مالی، گردشگری، و آموزش بین‌المللی را تقویت کرد. در این زمان، رابطه اقتصادی با کشورهای آسیایی، به ویژه چین، به دلیل تقاضای بالا برای مواد خام به شدت تقویت شد.

وضعیت فعلی اقتصاد استرالیا

اقتصاد استرالیا از لحاظ تولید ناخالص داخلی و رشد اقتصادی از جایگاه بالایی برخوردار است. برخی ویژگی‌های کنونی آن به شرح زیر است:

• تولید ناخالص داخلی(GDP): اقتصاد استرالیا به عنوان چهاردهمین اقتصاد بزرگ جهان شناخته می‌شود و تولید ناخالص داخلی آن به طور مداوم رشد می‌کند. استرالیا نرخ بیکاری پایینی دارد و سطح رفاه عمومی در آن بالاست.
• بخش‌های اقتصادی: بخش خدمات بیش از ۷۰ درصد اقتصاد را تشکیل می‌دهد و شامل خدمات مالی، گردشگری، آموزش و بهداشت است. بخش معدن نیز همچنان سهم بالایی در صادرات دارد.
• تورم و نرخ بهره: تورم در استرالیا در محدوده کنترل شده‌ای است و بانک مرکزی استرالیا (RBA) با سیاست‌های پولی مناسب نرخ بهره را مدیریت می‌کند.
• بخش مالی و سرمایه‌گذاری خارجی: استرالیا به دلیل اقتصاد باثبات، یکی از مراکز محبوب برای سرمایه‌گذاری خارجی به شمار می‌رود.

چشم‌انداز آینده اقتصاد استرالیا

چشم‌انداز اقتصادی استرالیا به عوامل متعددی بستگی دارد:

• چالش‌ها: وابستگی به صادرات مواد اولیه، به ویژه به چین، یکی از چالش‌های بزرگ این کشور است. کاهش تقاضا برای زغال‌سنگ و دیگر منابع معدنی می‌تواند در آینده تهدیدی برای رشد اقتصادی باشد. تا زمانی که چین در رکود باشد نمی توان انتظار رشد از استرالیا داشت. لذا استرالیا به دنبال کاهش این وابستگی است.
• فرصت‌ها: رشد بخش‌های غیرمعدنی مانند انرژی‌های تجدیدپذیر و خدمات نوین از جمله فناوری و بخش دیجیتال از فرصت‌های آینده برای رشد پایدار است.
• سیاست‌های اقتصادی: دولت استرالیا در تلاش است که با تنوع‌بخشی به اقتصاد و کاهش وابستگی به معدن و کشاورزی، رشد بلندمدتی را رقم بزند.
• تحولات زیست‌محیطی: استرالیا در حال تقویت زیرساخت‌های انرژی‌های پاک و تلاش برای کاهش اثرات تغییرات اقلیمی بر اقتصاد است.

تحلیل اقتصاد کلان و اقتصاد خرد استرالیا

اقتصاد کلان

• رشد اقتصادی: رشد اقتصادی استرالیا بر اساس صادرات مواد معدنی، خدمات مالی و گردشگری بوده است.
• نرخ بیکاری: نرخ بیکاری به طور نسبی پایین است و سیاست‌های جذب نیروی کار ماهر باعث شده تا اشتغال‌زایی در بخش‌های مختلف رونق یابد.
• نرخ بهره و تورم: بانک مرکزی با تعیین نرخ بهره مناسب و مدیریت نقدینگی، توانسته تورم را در سطح پایین حفظ کند (حتی با رشد تورم پس از کرونا، بانک مرکزی با سیاستهای هاوکیش توانست خیلی زود تورم را مهار کند.)
• سیاست‌های مالی: دولت استرالیا برای تقویت رشد و افزایش سرمایه‌گذاری‌ها در بخش‌های زیرساختی، مالیات بر درآمد و سایر سیاست‌های مالی را به دقت مدیریت می‌کند.

اقتصاد خرد

• بازار کار: بازار کار در استرالیا به نیروی کار متخصص نیاز دارد و بخش‌های خدمات و فناوری، مهارت‌های خاص را طلب می‌کنند.
• بخش خدمات و مصرف: مصرف‌کنندگان در استرالیا عمدتاً به دلیل درآمد بالاتر و ثبات اقتصادی، تقاضای زیادی برای خدمات مانند تفریحات، بهداشت و آموزش دارند.
• صنعت و رقابت: شرکت‌های استرالیایی به دلیل موقعیت جغرافیایی و دسترسی به منابع، در صنایع خاصی مانند معدن و کشاورزی رقابت‌پذیر هستند، اما در صنایع فناوری نیاز به تقویت دارند.

شرکای تجاری استرالیا در واردات و صادرات

• شرکای صادراتی اصلی: چین، ژاپن، کره جنوبی، و هند از جمله بزرگ‌ترین واردکنندگان محصولات استرالیا هستند.
• شرکای وارداتی اصلی: چین، ایالات متحده، ژاپن، و آلمان از جمله کشورهایی هستند که محصولات متنوعی به استرالیا صادر می‌کنند.

کالاهای صادراتی و وارداتی استرالیا

صادرات

استرالیا عمدتاً به دلیل منابع طبیعی غنی، صادرات گسترده‌ای در بخش مواد اولیه دارد:

• مواد معدنی: زغال‌سنگ، سنگ آهن، طلا و گاز طبیعی مایع (LNG) از مهم‌ترین کالاهای صادراتی هستند.
• محصولات کشاورزی: گندم، گوشت گاو، پشم و لبنیات از جمله محصولات کشاورزی صادراتی این کشور است.
• خدمات: خدمات گردشگری، مالی و آموزشی نیز بخش مهمی از صادرات استرالیا به خصوص برای جذب دانشجویان بین‌المللی و گردشگران از کشورهای آسیایی به شمار می‌روند.

واردات

استرالیا برای تأمین نیازهای صنعتی و مصرفی خود کالاهای متنوعی وارد می‌کند:

• ماشین‌آلات و تجهیزات الکترونیکی: به ویژه از چین و ایالات متحده، برای تأمین نیازهای صنعتی و خانگی.
• محصولات خودرو و حمل‌ونقل: استرالیا بخش زیادی از خودروهای خود را وارد می‌کند.
• مواد شیمیایی و دارویی: محصولات شیمیایی و دارویی از آمریکا و اتحادیه اروپا وارد می‌شوند.
• کالاهای مصرفی: لوازم الکترونیکی، پوشاک و تجهیزات خانگی از جمله کالاهای مصرفی وارداتی هستند.

۷. عوامل موثر بر اقتصاد استرالیا

• وابستگی به چین: چین به عنوان بزرگ‌ترین شریک تجاری استرالیا تأثیر بسیاری بر اقتصاد این کشور دارد و هرگونه تغییر در روابط یا کاهش تقاضا از سوی چین بر صادرات تأثیرگذار است.
• قیمت جهانی مواد خام: به دلیل سهم بالای صادرات مواد اولیه، تغییرات قیمت جهانی مواد خام می‌تواند بر تراز تجاری و رشد اقتصادی استرالیا تأثیرگذار باشد.
• تحولات زیست‌محیطی: استرالیا به دلیل تغییرات اقلیمی با خطراتی در بخش‌های کشاورزی و منابع طبیعی مواجه است که می‌تواند در آینده هزینه‌هایی به دنبال داشته باشد.
• سیاست‌های مالی و مهاجرتی: سیاست‌های دولت در خصوص جذب نیروی کار ماهر و سرمایه‌گذاری‌های زیرساختی نقش مهمی در توسعه اقتصادی استرالیا ایفا می‌کند.

سکتورهای کلیدی اقتصاد استرالیا و شرکتهای مهم

اقتصاد استرالیا به دلیل تنوع بالای منابع طبیعی، ساختار صنعتی توسعه‌یافته، و تجارت بین‌المللی قوی، دارای بخش‌های اقتصادی بسیار متنوعی است. در اینجا به برخی از مهم‌ترین بخش‌های اقتصادی این کشور و نمونه‌هایی از شرکت‌های کلیدی در هر یک از آنها اشاره می‌کنیم:

1. بخش منابع طبیعی و معدن

• توضیح: یکی از بزرگترین بخش‌های اقتصادی استرالیا که نقش مهمی در صادرات و تولید ناخالص داخلی کشور دارد.
• شرکت‌ها:
  • BHP Group: یکی از بزرگترین شرکت‌های معدنی دنیا که در زمینه استخراج آهن، مس، نفت، و گاز فعال است.
  • Rio Tinto: شرکت چندملیتی استخراج معادن که در زمینه تولید آهن، مس، الماس، و زغال‌سنگ فعالیت می‌کند.
  • Fortescue Metals Group: از بزرگترین تولیدکنندگان سنگ آهن در استرالیا.

1. بخش کشاورزی و دامپروری

• توضیح: استرالیا به دلیل منابع طبیعی و آب‌و‌هوای مناسب، محصولات کشاورزی و دامپروری مهمی به بازار جهانی صادر می‌کند.
• شرکت‌ها:
  • GrainCorp: از شرکت‌های بزرگ تولید و توزیع غلات که در داخل و خارج از استرالیا فعالیت می‌کند.
  • Elders Limited: شرکت خدمات کشاورزی و دامپروری که به تامین نهاده‌ها و خدمات برای کشاورزان می‌پردازد.
  • Australian Agricultural Company: یکی از بزرگترین تولیدکنندگان گوشت گاو در استرالیا.

1. بخش مالی و بانکداری

• توضیح: بخش مالی یکی از ستون‌های اقتصادی استرالیا است و بانک‌های بزرگ استرالیایی به ارائه خدمات مالی در داخل و خارج از کشور می‌پردازند.
• شرکت‌ها:
  • Commonwealth Bank of Australia: یکی از بزرگترین بانک‌های استرالیا که در بخش‌های مختلف مالی از جمله بانکداری خرده‌فروشی و سرمایه‌گذاری فعالیت می‌کند.
  • Westpac Banking Corporation: یکی از قدیمی‌ترین و بزرگترین بانک‌های استرالیا با خدمات گسترده مالی.
  • ANZ Banking Group: بانک بزرگ دیگر استرالیایی که در منطقه آسیا و اقیانوسیه نیز فعالیت گسترده دارد.

1. بخش انرژی

• توضیح: این بخش شامل تولید نفت، گاز، و منابع تجدیدپذیر است و نقش مهمی در تأمین انرژی داخلی و صادرات دارد.
• شرکت‌ها:
  • Woodside Energy: شرکت فعال در تولید نفت و گاز و یکی از بزرگترین شرکت‌های انرژی در استرالیا.
  • Origin Energy: شرکتی در زمینه تولید و توزیع برق و گاز، با تمرکز بر انرژی‌های تجدیدپذیر.
  • AGL Energy: یکی از شرکت‌های بزرگ تولید و توزیع برق در استرالیا که در حوزه انرژی تجدیدپذیر نیز فعالیت دارد.

1. بخش تولید و صنعت

• توضیح: استرالیا دارای صنایع تولیدی متنوعی از جمله خودروسازی، مواد غذایی، و محصولات صنعتی است.
• شرکت‌ها:
  • BlueScope Steel: تولیدکننده محصولات فولادی که در بازارهای داخلی و بین‌المللی فعال است.
  • Amcor: شرکت بین‌المللی بسته‌بندی که محصولات خود را به بیش از 40 کشور صادر می‌کند.
  • Cochlear Limited: تولیدکننده تجهیزات پزشکی پیشرفته، به‌ویژه دستگاه‌های شنوایی، که به صادرات و نوآوری در صنعت بهداشت کمک می‌کند.

1. بخش فناوری و ارتباطات

• توضیح: این بخش با توجه به رشد فناوری و توسعه استارتاپ‌ها در استرالیا، به سرعت در حال رشد است.
• شرکت‌ها:
  • Telstra: بزرگترین شرکت مخابراتی استرالیا که خدمات تلفن، اینترنت و شبکه‌های داده ارائه می‌دهد.
  • Atlassian: شرکت نرم‌افزاری که در سطح جهانی به‌ویژه با محصولات مدیریت پروژه و نرم‌افزارهای تیمی مانند Jira و Confluence شناخته شده است.
  • Computershare: شرکت مدیریت سهام و خدمات مالی که به بانک‌ها و نهادهای مالی خدمات گسترده‌ای ارائه می‌دهد.

1. بخش گردشگری و خدمات

• توضیح: استرالیا به دلیل جاذبه‌های طبیعی، فرهنگ متنوع و شهرهای مدرن، یکی از مقاصد مهم گردشگری جهان محسوب می‌شود.
• شرکت‌ها:
  • Flight Centre: یکی از بزرگترین آژانس‌های مسافرتی استرالیا که در سطح بین‌المللی نیز فعالیت می‌کند.
  • Qantas Airways: بزرگترین شرکت هواپیمایی استرالیا که به‌عنوان یکی از امن‌ترین خطوط هوایی جهان شناخته می‌شود.
  • Crown Resorts: شرکت بزرگ تفریحی و کازینویی که مراکز تفریحی در شهرهای مختلف استرالیا و آسیا دارد.

این صنایع به عنوان بخش‌های کلیدی اقتصاد استرالیا نقش مهمی در ایجاد اشتغال، صادرات و توسعه اقتصادی این کشور دارند.

جمع‌بندی

اقتصاد استرالیا با تنوع‌بخشی به منابع درآمد، تقویت بخش خدمات و تمرکز بر انرژی‌های تجدیدپذیر در حال حرکت به سوی توسعه پایدار است. هرچند وابستگی به صادرات مواد خام و شرکای خاص می‌تواند چالش‌هایی به همراه داشته باشد، اما با توسعه بخش‌های نوین مانند تکنولوژی و خدمات، چشم‌انداز مثبت‌تری برای اقتصاد این کشور متصور است.

1. Asia Pacific

   منطقه آسیا-آرام یا آس-پَک (AsPac) یا آسیااقیانوسیه، شامل بخشی از جهان واقع در اقیانوس آرام، یا در مجاورت آن می‌باشد. این ناحیه شامل بخش عمده­ی آسیای شرقی، آسیای جنوب شرق و اقیانوسیه است. گاهی اوقات آسیای شمالی را نیز جزئی از آسیا-آرام محسوب می‌کنند. ↑