در تحولی تازه که حکایت از تعمیق روابط اقتصادی و سیاسی میان روسیه و سوریه دارد، یک محموله جدید از اسکناس‌های چاپ شده در روسیه به دمشق رسید. منابع دولتی سوریه اعلام کردند که این محموله روز چهارشنبه وارد فرودگاه دمشق شد و تحت تدابیر امنیتی ویژه، با اسکورت چند کامیون به ساختمان بانک مرکزی انتقال یافت. به گفته این منابع، انتظار می‌رود محموله‌های مشابه در هفته‌ها و ماه‌های آینده نیز به سوریه ارسال شوند. در ادامه با آخرین اخبار ارز دیجیتال همراه کالج پیپس باشید.

چاپ پول سوریه در خاک روسیه، مسئله جدیدی نیست. در سال‌های گذشته و به‌ویژه در طول جنگ داخلی سوریه، دولت دمشق برای تأمین اسکناس‌های جدید، قراردادی چند میلیون دلاری با روسیه منعقد کرد. این همکاری زمانی آغاز شد که تحریم‌های اتحادیه اروپا، قرارداد پیشین سوریه با یک شرکت وابسته به بانک مرکزی اتریش را لغو کرد. هرچند جزئیات دقیق همکاری جدید مشخص نیست، اما برخی منابع آگاه تأیید کرده‌اند که این قرارداد همچنان ادامه دارد.

روسیه در سال‌های جنگ سوریه، یکی از اصلی‌ترین حامیان دولت بشار اسد بود و با حمایت نظامی و حملات هوایی گسترده علیه گروه‌های مخالف، ورق جنگ را به نفع دمشق برگرداند. حتی پس از کنار رفتن اسد از قدرت در پی تحولات سیاسی اخیر، کرملین به سرعت به تقویت روابط خود با حکومت جدید سوریه پرداخت تا ضمن حفظ نفوذ سیاسی‌اش، موقعیت راهبردی پایگاه‌های نظامی‌اش در سواحل مدیترانه را تثبیت کند.

نشانه‌های تقویت این همکاری‌ها از ابتدای سال جاری میلادی نمایان شد؛ از سفر یک دیپلمات بلندپایه روسی به دمشق در ماه ژانویه گرفته تا گفت‌وگوی تلفنی احمد شَراء، رئیس‌جمهور جدید سوریه با ولادیمیر پوتین در دوازدهم فوریه. تنها دو روز پس از این گفت‌وگو، نخستین محموله اسکناس‌های تازه چاپ شده سوریه از روسیه به دمشق رسید و اکنون دومین محموله نیز تحویل بانک مرکزی شده است.

اهمیت این اسکناس‌ها برای اقتصاد جنگ‌زده سوریه غیرقابل انکار است. در ماه‌های اخیر، بحران نقدینگی به مرحله‌ای رسید که حتی سپرده‌گذاران عادی برای برداشت پس‌اندازهای خود با مشکلات جدی روبرو شدند. همزمان، کمبود نقدینگی باعث شد بسیاری از کسب‌وکارهای کوچک و متوسط که پیش‌تر تحت حمایت دولت بودند، در رقابت با کالاهای وارداتی ارزان‌قیمت، به مرز ورشکستگی برسند.

برخی منابع مطلع اعلام کرده‌اند که پیش از برکناری بشار اسد، محموله‌های اسکناس به ارزش صدها میلیارد لیره سوریه (معادل ده‌ها میلیون دلار آمریکا) به‌طور ماهانه از روسیه به دمشق ارسال می‌شد. هرچند اطلاعات دقیقی از میزان محموله جدید در دست نیست، اما گفته می‌شود این روند بار دیگر با جدیت از سر گرفته شده است.

همزمان با این بحران مالی، وعده افزایش ۴۰۰ درصدی حقوق کارکنان دولت که بخشی از برنامه‌های حمایتی حاکمان جدید بود، تاکنون محقق نشده است. منابع نزدیک به دولت می‌گویند این مسئله تا حد زیادی به بلاتکلیفی در سیاست‌های تحریمی آمریکا و ابهامات مربوط به کمک‌های مالی قطر ارتباط دارد.

کارشناسان اقتصادی بر این باورند که همین کمبود اسکناس در بازار، یکی از دلایل اصلی افزایش نسبی ارزش لیره سوریه در ماه‌های اخیر بوده است. این افزایش ارزش، در کنار لغو برخی محدودیت‌های ارزی و ورود نسبی سرمایه از خارج، به تقویت موقت پول ملی کمک کرده است. روز پنجشنبه ارزش هر دلار آمریکا در بازار غیررسمی حدود ۱۰ هزار لیره معامله شد، در حالی که نرخ رسمی بانک مرکزی همچنان حدود ۱۳ هزار لیره است. این در حالی است که پیش از سقوط اسد، نرخ دلار در بازار آزاد حدود ۱۵ هزار لیره بود.

رئیس بانک مرکزی سوریه، میساء صبری، در اظهاراتی در ماه ژانویه اعلام کرده بود که این نهاد تلاش دارد تا جای ممکن از چاپ بی‌رویه پول پرهیز کند تا از تشدید تورم جلوگیری شود. با این حال، منابع آگاه خبر می‌دهند که ذخایر ارزی بانک مرکزی اکنون تنها حدود ۲۰۰ میلیون دلار است، یعنی سقوطی چشمگیر نسبت به سال ۲۰۱۰ که صندوق بین‌المللی پول ذخایر ارزی سوریه را ۱۸.۵ میلیارد دلار برآورد کرده بود.

علاوه بر آن، ذخایر طلای سوریه تقریباً بدون تغییر مانده و همچنان در سطح ۲۶ تن است که از زمان آغاز جنگ داخلی تاکنون دست‌نخورده باقی مانده است.

ورود مجدد اسکناس‌های چاپ شده در روسیه به سیستم مالی سوریه، صرفاً اقدامی اقتصادی نیست؛ بلکه نشانه‌ای از استراتژی گسترده‌تر کرملین برای حفظ جای پای خود در معادلات سیاسی و اقتصادی سوریه است. در عین حال، این سیاست نشان می‌دهد که اقتصاد سوریه همچنان به شدت شکننده و وابسته به کمک‌های خارجی است. هرچند این اسکناس‌ها می‌توانند تا حدی مشکلات نقدینگی را کاهش دهند، اما بدون اصلاحات بنیادین اقتصادی، تقویت زیرساخت‌های تولیدی، مبارزه با فساد و جذب سرمایه‌گذاری‌های جدید، این تسکین موقت نمی‌تواند از فروپاشی کامل اقتصادی جلوگیری کند. آینده اقتصاد سوریه همچنان در گرو تعامل پیچیده‌ میان سیاست، جنگ و نفوذ خارجی است؛ معادله‌ای که پاسخ ساده‌ای ندارد.

آخرین اخبار بازارهای مالی در یک نگاه با کالج پیپس